RAHİM SARKMASI NEDİR? RAHİM SARKMASINA BAĞLI İDRAR KAÇIRMA
Rahim sarkması durumu genellikle üreme çağını tamamlamış olan ileri yaşlı denilebilecek kadınlar da görülse de az da olsa üreme çağını tamamlamamış olan kadınlarda da meydana gelebilmektedir. İdrar kaçırma, dışkılama sırasında zorlanma özellikle vajinal bölge de ele gelen kitle ile de kendini gösteren pelvik taban ya da rahmin sarkması, cinsel fonksiyon bozukluklarına da neden olabiliyor. Cerrahi müdahale ile tedavisi mümkün olan jinekolojik bir durumdur. Tıpta rahim yani uterus doğum yapmamış bir kadında 5-6 cm. Doğum yapan kadınlar da ise 6-7 cm büyüklüğünde olan bir organdır. Leğen kemiğinin iç kısmında idrar torbasının arkasında barsakların ise ön tarafında bulunan ve vagene açılan uterus vücutta sınırlı harekete sahip olan organlardan birisidir. Bir üreme organıdır. Normal doğum, çoğul gebelik, östrojen hormonunun yetersiz olması ve yaşlılık gibi nedenlerden dolayı pelvik kaslar ve bağ dokuları gevşer. Bu gevşemeye bağlı olarak yer çekiminin de etkisi ile rahim; aşağı, yani vajenin içine doğru sarkma meydana gelir. Bu gevşemeye bağlı olarak da yer çekiminin de var olan etkisi ile rahim aşağı yani vagenin içerisine doğru ne yazık ki sarkar. Bu sarkma vagenin dışından görünecek kadar ileri boyutta olabilir. Rahim sarkması, her vaka da tedavi gerektirmese de kişinin günlük aktivitelerini engelleyebilir ve kısıtlayabilir. Bu durumlar da ise cerrahi tedavisi mümkündür.
Rahim sarkmasının belirtileri nelerdir? Rahim sarkması olduğunu nereden anlayabiliriz?
Rahim, yani üreme organımız olan uterus sarkmanın şiddetine bağlı olarak şikayetler, hafif ağrı şeklinde olabileceği gibi kişinin günlük rutinini etkileyebilecek düzeyde de meydana gelebilir. Rahmin az miktarda sarkmış olması genellikle hiçbir belirtiye yol açma ama genel olarak belirtileri maddeleyecek olur isek :
- İdrar yapamama,
- İdrar kaçırma,
- Barsak hareketlerinde sorunlar,
- Belin alt kısmında ağrı,
- Vaginal kanamalar,
- Vaginal akıntılarda artış,
- Cinsle birliktelikte ağrı ve acı hissi,
- Vaginadan bir şey dışarıya çıkacakmış hissi,baskı,
- Vagenden dışarıya doku çıkmasıdır.
Rahim sarkması daha çok kimlerde görülür? Neden olur? - İleri yaş
- Menopoz sonrasında östrojenin ani düşüşe geçmesi ve azalarak devam etmesi
- Yaşanmış çoğul gebelikler
- İri bebek doğurmak vaginal yol ile
- Normal doğum ve tekrarlayan normal doğmlar
- Doğumsal travmalar
- Geçirilmiş pelvis operasyonları
- Aşırı kilolu olmak
- Obezite kadınlar
- Kronik şiddetli öksürükler
- Ağır kaldırmak
- Kronik kabızlık
Rahim sarkması önlenebilir mi?
Net olarak rahim sarkmasını kesin olarak önlemek mümkün olmasa da, risk faktörlerini azaltmak
sağlanabilir.Örneğin obeziteden korunmak ve kaçınmak, zayıflamak, egzersiz yapmak, kasların güçlü olmasına özen göstermek, uzun süren kabızlık şikayetlerinin kontrol altına alınması. Kronik öksürüğe sebep olan hastalığın tedavi edilmesi de rahim sarkmasını önlemeye yardımcı olabilir. Rahim sarkması tedavi edilmesi zorunlu bir durum mudur? Hafif derece de rahim sarkmaları tedavi gerektirmez. Ancak rahmin vajenin dışına çıkacak şekilde sarkması, rahmin ele gelmesi bazı sağlık problemlerine yol açabilir bu gibi durumlarda mutlaka cerrahi tedavi gerekir.
- Örneğin; rahmin vajen dışına çıkması ile rahim iç çamaşırına temas edebilir. Ülsere neden olabilir.Rahmin sarkmış olması, diğer pelvik organlarının da sarkmış olma ihtimalini taşıdığını gösterebilir. Mesanenin sarkması durumunda idrara çıkmak zorlaşır ve sürekli idrar yolu enfeksiyonu olunur. Rektum üzerindeki bulunan bağ dokusu zayıflar ise, barsak hareketlerinin bozulmasına dışkılama alışkanlığının değişikliğine yol açabilir. Bu yüzden rahim sarkması durumunda dereceye göre tedavi yolu izlemek her zaman daha doğru olur. Özellikle ele gelen kitle durumunda vakit kaybetmeden bir hekime başvurmanızı öneririm.
Rahim sarkması ile doktora başvurduktan sonra tanı nasıl konulur?
Rutin bir jinekolojik muayenesi esnasında tanı koymak mümkündür. Eğer dışarıya gelen bir doku söz konusu değil ise jinekolojik muayene esnasında kaslarını sıkması istenebilir ya da bir test ile bile hastanın bulgularına göre rahim sarkması derecelendirilebilir.
Rahim sarkması tedavi seçenekleri nelerdir? - Derecesi hafif olarak sınıflandırabileceğimiz rahim sarkmalarında çoğunlukla tedavi gerekmez. Ancak jinekolog takibi zorunludur. Bu tip vakalarda pelvik kasların güçlenmesinin sağlanması için kegel egzersizleri önerilebilir. Bunların yanı sıra kronik hastalıklar açısından hastaya önlemler konusunda uyarılarda bulunulabilir.Şiddetli rahim sarkmalarında ise farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Kişi eğer gebelik düşünüyor ise pesser adını verdiğimiz vajinal halkalar rahmi destekleyerek aşağı doğru sarkmasını engelleyen bir yöntemdir. Rahim zarar görmez. Önce doktor tarafından takılır ancak hastaya da anlatılabilir. Cinsel birliktelikte de halka kullanılabilir, herhangi bir zararı söz konusu değildir. Bir diğer seçenek histerektomi yani rahmin alınmasıdır. Eğer hasta bebek düşünmüyorsa rahmin tamımı alınabilir.Rahim sarkması ile ilgili bir şikayetiniz var ise bize ulaşabilirsiniz. En çok kendinizi sevin ve lütfen ihmal etmeyin.
Rahim Sarkmasına Bağlı İdrar Kaçırma
İri bebekler, tekrarlayan normal doğumlar, zorlu normal doğumlar, yaşlanma ve genetik yatkınlık kadınlarda belli bir zaman içerisinde rahmin sarkmasına neden olabilir. Ancak rahim sarkması, sadece ileri yaş kadınlar da değil elbette fizyolojik olarak genç kadınlarda da meydana gelebilmektedir.Şiddetli rahim sarkmalarında, rahim ile beraberinde mesane ve kalın barsağında son kısmı sarkmaktadır. Özellikle menopoz dönemindeki kadınların düzenli olarak jinekolojik muayene olmaları tavsiye edilmektedir. Rahim sarkmalarında enfeksiyona yatkınlıkta söz konusudur. Yaşam konforonu ne yazık ki derinden etkileyebilir. Üzerine bir de idrar kaçırma eklenince, evden çıkabilmek, kapının önünde yürüyebilmek kabusa dönüşebilir.
Rahim sarkmasının belirtileri nelerdir?
Sırt ve alt karın bölgesinde ağrı meydana gelebilir. Cinsel ilişki esnasında ağrı olabilir. Kitle elle hissedilebilir. İdrar kaçırma, idrar yolu enfeksiyonları meydana gelebilir.
Sarkma ile birlikte idrar kaçırma meydana gelir mi?
Sarkmanın ileri derecelerinde öksürürken, hapşırırken, gülerken ya da yürürken idrar kaçırma meydana gelebilir. Ayrıca idrar kaçırmanın yanı sıra idrar yaparken ya da büyük tuvalete çıkarken de zorlanmalar meydana gelebilir.
Tedavi
Rahim sarkmasının boyutuna göre karar verilen tedavi şeklinde idrar kaçırma şikayeti de eklenince, ona göre bir tedavi şekli belirlenir. Az ise yine rahim sarkması egzersizlerle desteklenirken idrar kaçırma da egzersiz ve lazer ile desteklenebilir. Ancak şiddetli ise cerrahi hem rahim hem de idrar kaçırma için kaçınılmaz bir tedavi metodu olarak karşımıza çıkar.
Cerrahide yöntemler nelerdir?
Cerrahi rahim sarkması ve idrar kaçırma ameliyatlarında :
Birincil olarak eğer sarkma çok fazla ise alttan yani vajinal olarak rahmi yerinde tutan bağlara ulaşılarak yukarı asılabilir. Mesane için ise idrar kaçırma tedavisinde tvt,tot gibi seçenekler ile idrar kaçırması önlenebilir. Ya da vajinal histerektomiye ekstra olarak yine idrar kaçırma için mesane desteklenebilir. Diğeri ise laporoskopik cerrahi, yani karından yapılan operasyon ile de rahmi yerinde tutan bağlara ulaşılarak yukarı asılabilir. Vajen dokuları cerrahi ile aynı seansta toparlanarak yine aynı seansda idrar kaçırma için işlem yapılabilir.
Cerrahi tedavi sonrasında tekrar aynı sorunu yaşayabilir miyiz?
Sarkma tekrar elbette görülebilir. Bunu etkileyen en önemli faktörlerin başında iyi bir cerrahidir. Hastanın dokularının iyileşmesi, hastanın ameliyat sonrasında önerilere uyup uymadığı, dikkat etmesi gereken noktalara ne denli dikkat ettiği ise aynı sorunu tekrar yaşayıp yaşamayacağı konusunda hastaya yanıt verir aslında. İdrar kaçırma tedavilerinde ise devamlılığında yapılan egzersizler ile pelvik kaslar desteklenerek tekrar bir normal doğum düşünmediği sürece sorun çözülmüş olur.